Айтиш жоизки, 1989 йил 21 октябрда “Ўзбекистон Республикаси Давлат тили ҳақида”ги Қонунининг қабул қилиниши она тилимизнинг қонуний мақом ва ҳимоясига эга бўлиши Ватанимиз тарихида буюк воқеалардан бири бўлди. Жорий йилда эса тилимизга давлат тили мақоми берилганига ўттиз бир йил тўлади. Ушбу санани кенг нишонлаш мақсадида жойларда катта-катта тадбирлар ўтказилиб келинмоқда.

Юртимизда ўзбек тилига давлат тили мақоми берилган кун — 21 октябрь санасини «Ўзбек тили байрами куни» деб эълон қилиниб, бу йили ушбу сана илк маротаба кенг миқёсда байрам сифатида нишонланмоқда.

Халқнинг Ватани, давлати каби яна бир буюк бойлиги бор. Бу – унинг тили. Айнан тил одамлар гуруҳини бир миллат сифатида бириктиради, яъни халқни – халқ, миллатни – миллат қилади.

Ўзбек тилига давлат тили мақомининг берилиши вазирлик, давлат идоралари ва ташкилотларда расмий ҳужжатларни давлат тилида юритиш ишларига туртки бўлди. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 21 октябрь кунги тарихий нутқида давлат тили тўғрисидаги қонун ҳужжатларига риоя қилиниши масаласи илгари сурилди.

Жорий йил 21 октябрда ўзбек тилига давлат тили мақоми берилганига 31 йил тўлади ва мазкур сана Ўзбекистон Республикасининг “Ўзбек тили байрами кунини белгилаш тўғрисида”ги Қонунига мувофиқ илк бор кенг миқёсда байрам сифатида нишонланади.

2020 йил 21 октябрда Ўзбек тилига давлат тили мақоми берилганига 31 йил тўлиши ва бу санани Ўзбекистон Республикасининг “Ўзбек тили байрами кунини белгилаш тўғрисида”ги Қонунига мувофиқ жорий йилда илк маротаба кенг миқёсда байрам сифатида нишонлашмоқда.

Дунёдаги қадимий ва бой тиллардан бири бўлган ўзбек тили халқимиз учун миллий ўзлигимиз ва мустақил давлатчилигимиз тимсоли, бебаҳо маънавий бойлик, буюк қадриятдир.

Бу йил мамлакатимизда илк бора катта шукуҳ ила нишонланаётган “Ўзбек тили байрами куни” муносабати билан “Қорақалпоғистон” темир йўл чегара божхона пости ходимлари карантин талабларига қатъий амал қилган ҳолда мамлакатимизнинг шимолий дарвозасида жойлашган чекка мактаб ўқувчилари билан учрашишди.

Мустамлакачилик сиёсатини илгари сурган ҳукмдорлар қай бир мамлакат ҳудудига кириб борса, ўша халқ маданияти, урф-одати ва тилини емириш, ўз маданиятини олиб кириш билан уни бошқаришга интилган. Бу бутун бир қўшин билан амалга ошириш мумкин бўлмаган ишни уддалаш дегандек гап.

21 октябрь – Ўзбек тили байрами куни муносабати билан Самарқанд вилояти божхона бошқармасида вилоят Маънавият ва маърифат маркази ходимлари иштирокида “Тил – маънавият кўзгуси” шиори остида маънавий-маърифий тадбир бўлиб ўтди.

Тил миллат кўзгуси, тил маънавият либоси. Бугунги кунга келиб, дунё аҳли она тилимизнинг жозибасини, латофатини, оҳангини эшитди. Мустақилликка эришганимиздан бери халқаро ташкилотларда она тилимиз бўй кўрсатди.

Қашқадарё вилояти божхона бошқармасида Давлат тили тўғрисидаги қонуннинг 31 йиллиги муносабати билан турли учрашув ва тадбирлар ўтказилмоқда.

Улуғ бобокалонимиз А.Навоий бобомиз “Тил – чаманнинг очилган лоласи бўлса, сўз дурлари унга қўнган шабнамдир” дея таъриф берган.

Тарихдан маълумки жамиятда кенг оммалашган умумий тилнинг мавжудлиги давлатларнинг ташкил топишида муҳим асос бўлиб хизмат қилиб келган. Ўзбек тили ҳам ана шундай тиллар тоифасига киради. Ўзбекистон Республикасининг шаклланиш жараёнида ва унинг ҳудудий яхлитлигини таъминлашда ўзбек тилининг аҳамияти беқиёс. Ушбу асосларга кўра ўзбек тилига давлат тили мақоми берилган бўлиб, мамлакатимиз номининг ўзагини ҳам мазкур тил ташкил этади.

21 октябрда Ўзбек тилига давлат тили мақоми берилганига 31 йил тўлиши ва илк маротаба Ўзбекистон Республикасида “Ўзбек тили байрами кунини нишонлаш қизғин паллага кирмоқда.

Интернет саҳифалари билан танишиб, битта маълумотга кўзим тушиб қолди. Унда ёзилишича, “2020 йил ҳолатига дунёда 7117 та тил бор. Ер юзининг 80 фоиз аҳолиси 80 тилда гаплашади. Улардан қолган кўпчилик тиллар “ўлик” тил ҳисобланади. Aниқроғи бу тилларда ҳеч ким сўзлашмайди” экан. Беихтиёр ўйга толдим: ўзбек тили ҳамиша “тирик” тиллар қаторида бўлсин-да...

Адиблар хиёбонида 21 октябрь - Ўзбек тилига давлат тили мақоми берилган кун муносабати билан адабий кеча ўтказилди.